Page 6 - land is life
P. 6
ที่ดินคือชีวิต ฝ่าวิกฤตที่ดินคนจน [ 6 ]
คนจนเกตุแก้ว
กับชีวิตที่มั่นคงในย่านท าเลทอง
“ปู่ย่าส่างปักเสา เฮือนเหย้าอยู่ คนขู่ม้าง ขางปิ้นกะบ่หนี”
นี่คือปฏิญญาที่ซุมแปงบ้านแปงเมืองอุบลราชธานี
ประกาศให้สังคมได้รับรู้ เมื่อเกือบ 20 ปีก่อน โดยชีวิตคน
จนเมืองอบลราชธานี ได้เริ่มต้นขึ้นประมาณปี พ.ศ. 2497
ุ
เป็นต้นมา ตั้งแต่ยังไม่มีสะพานเสรีประชาธิปไตยที่สร้าง
เชื่อมสองฝั่งแม่มูล รถไฟหัวเครื่องจักรไอน้ าน าสินค้าจาก
ต่างถิ่นเข้ามาล าเลียงลงที่สถานีรถไฟอบลราชธานี ซึ่ง
ุ
ตั้งอยู่ในเขตวารินช าราบ โดยมีชาวบ้านเป็นแรงงาน
รับจ้างขนสินค้า และตั้งรกรากอยู่อาศัยใกล้สถานีรถไฟ
จนกลายเป็นชุมชนลับแลในปัจจุบัน
สินค้าจากรถไฟถูกล าเลียงไปยัง ร.ส.พ. ที่ตั้งอยู่
่
บริเวณท่าน้ าหาดสวนยา เพื่อขนถายข้ามล าน้ ามูลไปยังฝั่ง
ุ
อบล ท าให้มีผู้คนสัญจรคึกคัก ชาวบ้านมีรายได้จากการ
รับจ้างแจวเรือ อาสาน าผู้คนข้ามฝั่ง และมีผู้คนจากต่างถิ่น
ิ่
เข้ามาตั้งรกรากเพมมากขึ้น ในขณะที่ชาวบ้านดั้งเดิมที่นี่
และบริเวณใกล้เคียงมีอาชีพหาปลาในกุดศรีมังคละ ขุดมัน
แซง เก็บผัก บ้างก็เผาอฐขาย บ้างก็รับจ้างฉีกใบตอง
ิ
ห่อหมูยอ
จนกระทั่งปี พ.ศ. 2535 ได้มีการประกาศเขตเทศบาลวารินช าราบ ชุมชนต่างๆ ในบริเวณนี้ จึงถูก
เรียกชื่อใหม่ เช่น ชุมชนท่ากอไผ่ ชุมชนหาดสวนสุข ชุมชนคูยาง ชุมชนท่าบ่งมั่ง และชุมชนดีงาม เป็นต้น
พ่อใหญ่อวม จันทะเส ซึ่งเป็นผู้บุกเบิกการท าอฐ เป็นคนแรกของหาดสวนสุข คลุกคลีอยู่กับดิน
่
ิ
ิ
มาชั่วชีวิต ได้คิดค้นเครื่องท าอฐขึ้นมา สามารถท าอฐได้วันละมากๆ หากินอยู่กับอฐ แกบอกว่า ดินคือ
ิ
ิ
ี
ั
อาจารย์ แถมยังท าให้เพอนบ้านได้เรียนรู้ ได้ท ามาหากินเป็นหลักแหล่งอกหลายคน แกเล่าให้ฟงว่า ดินที่
ื่
น ามาท าอฐ เป็นดินตะกอนที่ถูกน้ าซัดทับถมมาทุกปี เหนียวเหมือนเส้นข้าวปุ้น ความต้องการใช้อฐในสมัย
ิ
ิ
ุ
นั้นมีมาก ตอนไฟไหม้เมืองอบล 3 ครั้ง ประมาณปี พ.ศ. 2498 แล้วก็มาปี พ.ศ. 2508 และครั้งหลังปี พ.ศ.
2513 ก็ได้อิฐจากหาดสวนสุขนี่แหละที่น าไปสร้างเมืองใหม่ให้กับเมองอุบล
ื