Page 9 - คู่มือการจัดการภัยพิบัติโดยชุมชน
P. 9
09
09
ิ
คู่มือการจัดการภัยพบัติโดยชุมชน
1 ท�ำไมต้องท�ำแผนกำรจัดกำรภัยพบัติโดยชุมชน
ิ
้
�
�
ิ
ั
บทเรียนสาคัญจากเหตุการณ์ภัยพิบัต ท้งภัยพิบัติสึนาม และภัยนาท่วม คือผู้ท ่ ี
ิ
ประสบภัยจะรอรับบริการอย่างเดียวไม่ได้เพราะมีผู้เดือดร้อนจานวนมากและในบรรดา
�
ผู้เดือดร้อนมีระดับท่แตกต่างกัน มีท้งผู้ท่ช่วยตนเองไม่ได้ ผู้ท่ช่วยตนเองได้ซ่งพร้อมท ่ ี
ั
ี
ึ
ี
ี
จะช่วยคนอื่นได้ด้วย ชุมชนจึงเป็นด่านแรก ที่จะได้รับผลกระทบ ในขณะที่การจัดการ
ี
ภัยพิบัติท่มาจากศูนย์กลาง ไม่สามารถตอบสนองต่อการแก้ปัญหาและความต้องการ
ั
ี
ี
้
่
ั
ู
ั
้
ั
ิ
ุ
ู
ของชมชนได้ทงหมด รวมทงอาจละเลยศกยภาพทรพยากรและภมปัญญาทมอย่ใน
ุ
ั
ั
ี
ึ
่
ุ
ิ
ชมชน ดงนน การจดการความเสยงโดยชมชนเอง จงเป็นทางเลอกหลกในการเตม
้
ั
ื
ั
ช่องว่าง ดังกล่าว
�
ี
หลักการท่สาคัญ คือ การบรรเทาทุกข์และสนับสนุนกระบวนการฟื้นฟูวิถีชีวิตโดย
ึ
ั
ชุมชนผู้ประสบภัยเป็นแกนหลักด้วยการสนับสนุนให้ชุมชนผู้ประสบภัย “ต้งทีม” ลุกข้น
มารวมกลุ่มแก้ปัญหาด้วยตนเองตั้งแต่ต้น และสนับสนุนให้เครือข่ายชุมชนหรือผู้ที่มี
ึ
�
ื
จิตสาธารณะอ่นๆ ได้เข้าไปหนุนช่วยอย่างเป็นระบบ ซ่งจะนาไปสู่การพัฒนาอย่าง
ต่อเนื่องของชุมชนและเครือข่ายได้ อย่างยั่งยืน
ดังนั้น การเปลี่ยนภัยพิบัติเป็น “กระบวนการพัฒนา” ที่เน้นการมีส่วนร่วมของ
คน ชุมชน เครือข่ายและภาคีความร่วมมือ ควรเป็นยุทธศาสตร์ส�าคัญของทุกหน่วย
ึ
งานท่เก่ยวข้อง ซ่งจะทาให้การฟื้นฟูทุกด้านเกิดข้นอย่างรวดเร็วและมีพัฒนาการต่อ
ึ
ี
ี
�
เนื่อง ไปสู่การมีแผนรับมือภัยพิบัติ การจัดการทรัพยากรน�้าและทรัพยากรธรรมชาติ
�
ึ
ู
ั
่
่
ั
ั
ั
ั
ร่วมกนอย่างยงยืน ซงการฟื้นฟภยพบติโดยชุมชนควรดาเนินการควบคู่ไปกบการ
ิ
บรรเทาความเดือดร้อนเบื้องต้น
ผลการทบทวนประสบการณ์ชุมชนและเครือข่าย ในการเตรียมความพร้อมใน
�
ึ
ิ
็
้
้
ิ
ั
ี
่
ั
จดการภยพบตทผานมา ทงในและตางประเทศ เชน กรณเหตการณ สนาม บานนาเคม
ิ
ั
ี
่
์
ุ
ั
่
่
้
จ.พังงา กรณีเหตุการณ์แผ่นดินไหว จังหวัดเชียงราย กรณีเหตุการณ์ดินโคลนถล่ม
จังหวัดกระบี่ กรณีน�้ากัดเซาะชายฝั่งอ่าวไทย ฯลฯ